Tormesli Lazarillo


TORMESLİ LAZARİLLO


16. yüzyılda İspanya ekonomik kriz sebebiyle büyük sıkıntılar çekmekteydi. Yazar halkın düştüğü bu sefilliği yetim bir çocuğun ağzından mizahi bir üslup ile anlatmakta.Kitap, edebiyatta sonradan adına pikaresk anlatım denilecek yeni bir türün ilk örneğini oluşturmaktadır. Pikaresk eserler 16.yüzyılda edebiyattaki tabuyu kırıp şövalyelerin ve yüksek zümrenin kahramanlıkları yerine toplumun dışlanan kesiminin hayatlarını, düzenbaz ve kurnazca yaptıkları kahramanlıkları anlatır. İspanyolca’da “picaro” kelimesi düzenbaz,serseri gibi anlamlara geldiğinden bu türe bir nevi “serseri edebiyatı” da diyebiliriz.
Baş karakterimiz Lazarillo da bir picaro’dur aslında. Sürekli olarak merhametsiz bir efendinin yanında çıraklık etmekte fakat onları kötünün de kötüsü vardır diye düşünüp terk etmekten korkmaktadır ve dediği gibi de olur. Kitapta Moliere’nin Tartüf'ünde olduğu gibi din adamlarının yobaz davranışlarına da eleştiri yapılmış. Burada elbet amaç dini kötülemek değil dini kullanarak bundan fayda edip kendi günahları boyunu aşan din adamlarından bahsediyoruz. Ayrıca burjuva zevklerinden vazgeçemeyen fakir ama gururlu efendisi de bize kimsenin giyimi ve yaşam tarzından karnının tok olup olmadığı yanılgısına düşmememiz gerektiğini fark ettirmekte.
Yazar engizisyon mahkemelerinin zorba tutumlarından ötürü adını gizlemiştir.

Yorumlar